czwartek, 9 kwietnia 2015

Wielkoczwartkowa czerwień

Już po świecie niesie się nowina, że Chrystus pokona zło i śmierć, a dnia trzeciego zmartwychwsta. Jednak pewna wieśniaczka, niosąca na targ kosz pełen jaj, nie dawała wiary tym pogłoskom mówiąc na głos: niech te jajka zrobią się czerwone, to wtedy uwierzę! I tak się stało. Jajka przybrały najczerwieńszą z czerwonych barwę, jakby to były pierwsze wiosenne maki polne. A maki polne, swoją drogą, też zmieniły barwę tuż przed śmiercią Chrystusa. Pierwotnie śnieżnobiałe, zabarwiły się na czerwone, gdy zaczęły na nie kapać krople krwi z boku ukrzyżowanego Chrystusa przebitego włócznią rzymskiego żołnierza. I maki, i wielkanocne jajka, symbolizują w Grecji krew Chrystusa, a jednocześnie odrodzenie, radość, wiosnę i siłę nowego życia.

Pulchne chałki i kruche wielkanocne ciasteczka - czerwieni nie może zabraknąć.

Wielki Czwartek to dzień malowania jajek i robienia tradycyjnych wypieków: wielkanocnych chałek i ciasteczek. Choć we wszystkich piekarniach piętrzą się kopce kruchych ciasteczek pachnących gorzką pomarańczą, stosy chałek z umalowanym na czerwono jajkem w ich pulchnym miąższu oraz sterty palet z malowanymi na czerwono jajkami, to jednak w większości domów dzisiejszy dzień kreci się wokół tych dwóch czynności. Malujemy i pieczemy. Właśnie dzisiaj, gdyż w Wielki Piątek jakakolwiek praca jest zakazana, a najcięższym grzechem jest wzięcie do ręki igły, gwoździa, noża, nożyczek - czegokolwiek ostrego i metalowego, co mogłoby kojarzyć się z ukrzyżowaniem Chrystusa.

Piekarnie i cukiernie przygotowane na Paschę.

Czerwień to wspaniały kolor, lubiany chyba przez każdego. Przywodzi na myśl kreteńską Wielkanoc i wiosnę obfitującą w polne maki. Na pewno kolor ten też jest preferowany i ceniony przez kreteńskie hafciarki. Przeplatają one często czerwoną nitkę z czarną, tworząc wspaniałe dwubarwne rękodzielnicze arcydzieła. Czarna nitka jakby przypominała o śmierci i żałobie, czerwona dadawała ognia życia, pasji i siły. I właśnie tymi kolorami dziergane są różnorodne wzory, którego motywem przewodnim jest Drzewo Życia: wysoki kwiat, na kształt drzewa, pod którym odpoczywają ptaki i ludzie. Nawet kreteński haft zaprowadził nas swą symboliką do zbliżającej się Paschy.....

Czerwone wielkanocne jajka i czerwono-czarny kreteński haft.

1 komentarz: